Z sondażu przeprowadzonego przez Środkowoeuropejskie Obserwatorium Mediów Cyfrowych z okazji trzeciej rocznicy pełnoskalowej agresji Rosji na Ukrainę wynika, że 68 proc. Polaków chce, by wschodni sąsiad wygrał. To wyższy wynik niż wśród mieszkańców Czech i Słowacji.
Środkowoeuropejskie Obserwatorium Mediów Cyfrowych (Central European Digital Media Observatory, CEDMO) opublikowało raport z badań nad ewolucją opinii publicznej w Polsce, Czechach i na Słowacji wobec wojny rosyjsko-ukraińskiej. Wynika z nich, że społeczeństwa tych krajów są mocno spolaryzowane w kwestii Ukrainy.
I tak okazuje się, że co do opinii, iż zwycięstwo powinno należeć do Kijowa, Polska wypada najlepiej w porównaniu ze Słowacją i Czechami. Aż 68 proc. Polaków chce, aby to Ukraina wygrała wojnę z Rosją, wśród Czechów odsetek ten wynosi 44 proc., wśród Słowaków –32 proc.
Taki stan rzeczy jest związany prawdopodobnie z traumatycznymi przeżyciami wielu pokoleń Polaków, którzy zetknęli się z rosyjską okupacją w latach 1771-1989. W świadomości Polaków Rosja kojarzy się przede wszystkim z wysyłkami dziadków i pradziadków na Sybir, Bitwą o Warszawę w 1920 roku, okupacją wschodnich terenów RP we wrześniu 1939 roku, mordami Polaków na terenach sowieckiej Ukrainy w latach 1937-1938. Mieszkańcy Czech i Słowacji mieli natomiast ograniczone doświadczenie mieszkania pod rosyjską okupacją. Działo się to w latach po II wojnie światowej, kiedy to Czechosłowacja okazała się w strefie wpływu Moskwy po tzw. Porozumieniach Jałtańskich wśród krajów Układu Warszawskiego.
Za to chęć zwycięstwa Rosji jest najsilniejsza na Słowacji – 17 proc. badanych oczekuje takiego zakończenia wojny, podczas gdy w Czechach opcję te popiera 7 proc., a w Polsce zaledwie 4 proc.
Z kolei za zakończeniem wojny w formie tymczasowego pokoju bez wyłonienia zwycięzcy opowiada się 40 proc. Czechów, ponad 30 proc. Słowaków i tylko 20 proc. Polaków.
Jeśli chodzi o pomoc militarną, chce tego 49 proc. ankietowanych Polaków, mniej niż w poprzednich badaniach. W Czechach z kolei prawie 60 proc. nie popiera rządowych inicjatyw skierowanych na wsparcie Kijowa.
Na Słowacji zwycięstwa Ukrainy chcą głównie ludzie młodzi w wieku 16-24 lat – 62 proc., natomiast chęć wygranej Rosji jest silniejsza wśród osób w wieku 65 lat i starszych – 24 proc.
W Polsce odwrotnie, za triumfem Ukraińców są przede wszystkim osoby powyżej 65. roku życia – 79 proc. oczekuje takiego finału.
Czesi i Słowacy zostali także zapytani o to, jakiego scenariusza wojny rosyjsko-ukraińskiej obawiają się najbardziej. W odpowiedzi najczęściej typowali, że wojna będzie trwała wiele lat – wskazało 67 proc. Czechów i 71 proc. Słowaków.
Badanie zostało przeprowadzone w ostatnim kwartale 2024 roku, w Czechach i na Słowacji przez firmę Median, w Polsce – pracownię Ipsos.
Marek Sztejer za: SP